Mijn ervaringen met de ontvangst van SAQ Grimeton

in 2021 (4 juli)
in 2021 (24 december)
 
 

SAQ ontvangen via (Web)SDR

SAQ Grimeton is een Morse zender uit 1922. Deze machine staat in Zweden (Grimeton) opgesteld, werkt op 17.2 kHz en die frequentie wordt mechanisch door een generator opgewekt met een vermogen van 200 kiloWatt.
 
Daarom moet er in een voortraject tijdens het opstarten worden bijgetuned in snelheid en dit is in de Youtubefilmpjes goed te zien. Via het Youtubekanaal van SAQ kijk je mee met het opstarten en afschakelen van de machinerie.
 
Het opstarten begint een half uur voor de échte uitzending en het is een complexe volgorde van handelingen.
SAQ zendt sporadisch op twee gelegenheden uit. De ene is de geboortedag van dhr. Alexanderson en de andere is met Kerst.  
De gebruikte uitzendfrequentie is 17.2 kHz in de VLF band, in CW mode en dat staat voor Morse.
 
De golflengte is ruim 17400 meter en dit radiosignaal plant zich over de grond voort volgens het Grondgolf principe. Dat er veel vermogen nodig is, maakt dat de afstand groter wordt en het signaal verder draagt.
 
In de vroege 1900 jaren kende Nederland ook een soortgelijk mechanisch radiostation, dat helaas niet bewaard is gebleven. Het had de naam Radio Kootwijk en de bijnaam 'Lange Gerrit'. De uitzendfrequentie was 17.6 kHz en het koelwater hiervoor kwam uit zéér grote vijvers...
 

Ontvangst

Omdat ik hier geen ervaring mee heb en niet wist wat ik kon verwachten -en ook niet of ontvangst hier überhaupt wel mogelijk was- heb ik eerst maar eens de WebSDR van Twente gebruikt. Deze staat ongeveer 35 km bij mij vandaan opgesteld. Hij gebruikt, net als ik, de Mini-Whip actieve antenne en als het daar gaat lukken om SAQ te ontvangen, dan is de kans groot dat het bij mij ook gaat.
 

WebSDR Twente

 
De webinterface van WebSDR Twente kan, door een extensie van de URL, handig worden afgestemd. Dit geldt zowel voor de frequentie als de uitzendmode (CW, AM of USB). Een voorbeeld is de instelling voor het in de regio goed beluisterde radiostation United FM:
http://websdr.ewi.utwente.nl:8901/?tune=1008am
Voor SAQ Grimeton wordt dat dan:
http://websdr.ewi.utwente.nl:8901/?tune=17.2cw
 
In het opstartproces van SAQ moeten veel handelingen worden verricht.
Gedurende die tijd heb je als ontvangende partij nog even wat mogelijkheden om aan de ontvangstkant nog wat in te stellen of uit te voeren.
 

SK6SAQ

Naast de basisfrequentie van 17.2 kHz zijn er bij het SAQ Grimeton ook nog alternatieve frequenties in gebruik.
Deze uitzendingen worden niet door het originele mechanische zendstation gegenereerd, maar ze komen wel uit hetzelfde gebouw en zijn afkomstig van zenders van een latere generatie.
Overdag was dit alternatieve Amateur Radio Station (SK6SAQ) in CW prima te ontvangen op:
20m: websdr.ewi.utwente.nl:8901/?tune=14035cw  
Ook wordt op nog twee CW frequenties uitgezonden:
40m: websdr.ewi.utwente.nl:8901/?tune=7035cw
80m: websdr.ewi.utwente.nl:8901/?tune=3755cw
maar daarop heb ik nog niets kunnen ontvangen.
 
Daarnaast zijn er nog twee USB frequenties:
40m: websdr.ewi.utwente.nl:8901/?tune=7140usb
80m: websdr.ewi.utwente.nl:8901/?tune=3755usb
waarop ik eveneens nog niets heb ontvangen.
(frequentiegegevens zijn van 2021).
 
 
Adres:
Alexander – GVV
Radiostationen Grimeton 72
SE-432 98 Grimeton, Sweden
 
info@alexander.n.se
 
 

Grondgolf

Zoals de naam al aangeeft: Grondgolf (Ground wave).. deze golven 'rollen' over de grond en kunnen daardoor, mits ze maar genoeg energie hebben, tot heel ver reiken.